Ana uga
pangrimbaging tembung nganggo cara analogi, yaiku ngrimbag tembung mirid saka
wujuding tembung kang wis ana. Satemene cara analogi iku akeh tinemu ing basa
Indonesia. Nanging ing basa Jawa uga tinemu tetembungan kang kaya mangkono lan
uga nyesep tetembungan kang pangrimbage satemene mung ana ing basa Indonesia.
Tembung
tukang tegese yaiku pakaryan kang diayahi sawijining wong, kayata tukang kayu, tukang batu, tukang jait,
tukang pijet, tukang dhokar, tukang nyamak, tukang deres, tukang listrik,
tukang talang, tukang becak, nanging uga ana tetembungan liyane kang mirid
saka wujud kang wis ana yaiku tukang
main, tukang bal-balan, tukang voli, tukang badminton. Tembung tukang ing
basa Indonesia lumrahe padha karo tembung kang oleh ater-ater pe kayata petinju (orang yang bertinju, orang yang ditinju). Mirid saka
tembung iku banjur ana tembung pegolf, pesenam, peselancar, pejudi (pemain judi),
pesebak bola (pemain sepak bola), pebola volley (pemain bola volley) lsp.
Tembung-tembung iku mau baka sethithik mlebu menyang basa Jawa.
Ana tembung
sesepan saka basa Indonesia, kayata :
petatar = yang
ditatar dene penatar = yang menatar.
pesuruh = yang
disuruh dene penyuruh = yang
menyuruh.
petinju = yang
ditinju dene peninju = yang meninju.
siswa = peserta
didik dene guru = penyerta didik.
mahasiswa = mahapeserta
didik dene mahaguru = mahapenyerta
didik.
Tembung
liyane yaiku:
ahli = ahli gambar, ahli minyak, ahli nujum, ahli perang, ahli tapa,
ahli prihatin, ahli tirakat,
ambeg = ambeg darma, ambeg wani, ambeg welas, ambeg pati, ambeg sura,
ambeg siya.
mantri = mantri jururawat, mantri cacar, mantri guru, mantri suntik, mantri
kesehatan, mantri kewan, mantri pasar,
juru = jurudang,
juru nujum, juru mudhi, juru dhayung, juru marga, juru sungging, juru tedhak, juru
rias, juru tulis, juru parkir, juru jalan,
guru = guru laki, guru bakal, guru dadi, saka guru, guru tari, guru
lagu, guru wilangan, guru gatra, guru sastra, guru swara, guru darwa, guru
sejati,
kuli = kuli batu, kuli panggul, kuli bangunan, kuli montoran, kuli
gudhang, kuli ratan, kuli tinta,
kembang = kembang gula, kembang
gundha, kembang desa, randha kembang, kembang brayan, kembanging bangsa,
kembange wong turu, kekembanganing urip,
tutup = tutup keyong, tutup buku, tutup utang,
bukak = bukak dhasar, bukak terop, bukak warung, bukak toko,bukak utang,
bukak rekening,
utang = utang pati, utang lara, utang wirang, utang budi,
Tidak ada komentar:
Posting Komentar