CANDHI TIKUS.
Candhi Tikus iki mapan ing Dhukuh
Dinuk, Desa Temon, Kecamatan Trowulan, Kabupaten Mojokerto. Candhi Tikus
iki digawe saka bata, kang dibangun kurang luwih 3,5 meter sangisoring lemah.
Ukuran candhi 22,5 x 22,5 meter. Sadurunge ditemokake candhi kasebut, papan iku arupa kuburan utawa
makam wong-wong sakiwa tengene papan
kono. Ing taun 1914 wong-wong ing wilayah kono sawahe katerjang ama tikus. Saben-saben
dibledig tikus-tikus mau mlayu mlebu menyang gundhukan ing makam mau.
Mula masyarakat banjur lapor marang kabupaten
sing wektu iku bupatine diasta dening R.A.A Kramajaya
Adinegara. Sawise makam mau didhudhuk ditemokake sawijining candhi. Mula
candhi kang ditemokake mau dijenengi Candhi Tikus.
Candhi Tikus awangun trap-trapan.
Candhi Tikus ana telung trap. Ing sisih elor ana undhak-undhakan mangisor
minangka dalan mlebu menyang candhi. Ing gampenge sisihe undhak-undhakan wis
katon rusak. Trap kang kaping pindho ana candhi gedhe minangka babon (candhi
sing paling gedhe minangka punjer) sing dikupengi candhi cilik cacah 8 (wolu).
Urutan kaya mangkono iku minangka Gunung
Mahameru kang ana ing India. Gunung Mahameru kaanggep minangka papane para
dewa. Mula banyu sing mili marang (ana) ing patirtan iku kaanggep banyu suci tirta
Amreta, sumbere urip. Banyu mili mau mancur liwat jaladwara (jala = banyu, dwara = lawang) Jaladwara mau
ana ing sadawane pondhasi candhi awujud makara lan kembang padma (terate). Cacahe jaladwara
mau mesthine 46 , nangingsaiki mung kari 19 iji.
Ing sisih elor ing kiwa
tengene undhak-undhakan ana senthongan kang
arupa kolah, cacah loro kanthi ukuran dawane
3,5 meter, amba 2 meter lan dhuwure 1,05 meter. Dalan mlebu menyang kolah ana
undhak-undhakane. Dalan kasebut ana ing sisih kidule kolah. Gampeng sisih lore
kolah ana pancuran telung iji. Pancuran-pancuran mau oleh pasokan banyu saka
ilen-ilen ing sisih kidul kang ana ing saburine candhi babon.
Candhi babon kang minangka punjer mapan ana ing tengah,
sikile candhi nempel ana trap ngisor gampeng candhi sisih kidul. Wangun candhi
awujud sikil candhi, awake candhi lan payon. Sikile candhi awangun majupat
pesagi, kanthi ukuran dawa 7,75 meter, ambane 7,65 meter, lan dhuwure 1,5
meter. Ing panggonan ngisor ana ilen-ilen kanggo ngilekake banyu menyang
pancuran. Ambane ilen-ilen 17 cm, lan jerone 54 cm.
Ukuran awake candhi 4,8 x 4,8 meter. Ing sisih kulon, lor, lan
wetan nemplek gampeng candhi sisih njaba ana menara cacahe ana 5 (limang) iji.
Ing sadhuwure awake candhi ana menara cacah 4
kanthi ukuran 0,84 x 0,80 meter manggon ing saben pojok. Menara kang
paling gedhe manggon ana ing tengah – tengah kanthi ukuran 1 x 1,04 meter lan
dhuwure 2,76 meter. Pucaking menara iki wis ilang dadi ora kaweruhan wangune
sing asli. Menara-menara mau merlambangake Gunung Mahameru kang dadi punjering
jagad raya (makrokosmos).
Tidak ada komentar:
Posting Komentar