Kamis, 20 Mei 2010

RANDHA KUNING KEDHUNG PRING


Anggone ndhudha wis rada suwe, kira-kira wis wolung taunan. Sawise ditinggal bojone tinggal donya durung ana pepenginan arep kawin. Anake kabeh ana lima. Wis padha omah-omah dhewe-dhewe, dadi ana ngomah mung ijen ora ana rewange. Sadurunge anake wedok sing ragil omah-omah ya isih ana sing masakke. Paribasan dhudha kalung, dhudha sing diopeni anak wedok, ora repot karo prekara pangan, karo prekara adang. Bareng saiki anake wis omah-omah lan digawa bojone pak Jana mung ijen wae. Susahe yen wayahe mangan kudu isih mara menyang warung. Wayah esuk ora ana sing nggawekake wedang, umbah-umbah ditandangi dhewe, samubarang pegaweyan kabeh ditandangi dhewe. Ya yen awak isih waras-wiris ora dadi ngapa. Upamane pinuju ana lara ngelune, sapa sing dijaluki tulung ngeroki, sapa sing mijeti, sapa sing djaluki tulung adang. Sakjane mono ya nduwe krenteg arep kawin maneh. Nanging yen kelingan bojone sing ditresnani banjur kendho. Rumangsa durung bisa ngepenakake bojone, bojone wis ndhisiki, mula sanajana bojone wis ana ing alam kubur isih rumangsa ora mentala. Nalika isih urip rumangsa bojone dijak lara lapa, urip ngrekasa ngragadi bocah-bocah sekolah. Kamangka ngragadi anak-anak sing lagi mbutuhake beya kanggo sekolah ora sethithik. Saiki bareng anake wis padha mentas banjur ndhisiki tinggal donya. Satemene mono anak-anake , dulur-dulure kabeh padha , dalah tangga-tanggane pisan padha menehi pratikel supaya enggal-enggal kawin maneh. Jarene ora becik yen ndhudha suwe-suwe. Setemene ing jerone ati ya isih kepingin, nanging durung ana sing cocok karo karepe.
Saiki, sajake wis ana sing diangen-angen. Embuh prawan endi utawa randha endi sing dadi angen-angen. Ana ing atine sajake pak Jana kecanthol randha. Wiwit tepung randha saben dina rengeng-rengeng lagune kidungan modhel Kartoloan:
Pring gadhing manglung nyang kali,
Sapa wonge gak kudu ngethok,
Randha kuning merak ati ,
Sapa wonge gak kudu melok.

Kidungan iku dibolan-baleni, nganti -- yen ana sing krungu -- bosen. Kira-kira isane pak Jana mung selarik iku. Mula sanajana mung salarik tetep wae dikidungake. Yen ora kidungan, banjur rengeng-rengeng bawa tembang gedhe “Nguswaraga”. Sampeyan ngerti tegese bawa iki? Kae lho sing kanggo mbawani gendhing “Perkutut Manggung “, cakepane mangkene :
Sri maha jawata katong,
Andaka wulune rekta,
Jroning nendra gung kaepi,
Boja wreksa kawi wuwus,
Panggya andika kusuma,
Bale nata rondon pari,
Paran margane wak mami,
Kepithing kang sobeng rawa,
Nguswaraganta wong ayu.

Pak Jana lageyane kaya jaka lagi kasmaran. Jane mono wis ora jamane. Wong umure pak Jana ya wis seket luwih. Jarene pak Jana katresnan iku ora mawang umur, ora enom ora tuwa padha. Ora lanang ora wadon ora ana bedane. Jaka apa dhudha ya padha wae. Rasa pangrasa ing babagan katresnan –jarene bocah-bocah saiki – universal. Katresnan iku ora mung kanggo jaka karo prawan thok. Mula ora aneh yen ana wong bebojoan wis puluhan taun banjur ngiwa, slingkuh, jalaran yaiku mau “tresna iku wuta”. Banjur kadhangkala nabrak-nabrak, barang becik njur ditabrak, nabrak pager ayu. Jalaran wis ora eling kiwa tengen, ora eling anak bojo, malah ana sing ora eling yen putune wis gemrayah.
Kanggone pak Jana, yen bisa ya golek sing prawan. Ning ora sing umur las-lasan, utawa kur-kuran. Umur-umur samono kanggone pak Jana malah dadi penyakit, kaya parikan “kodhoke kalung kopat, boyoke sing ora kuwat”. Yen ana ya prawan, ya sing wis umur patang puluh lima munggah. Umur samono iku yen isih prawan durung nate rabi, mesakake. Durung nate ngrasakake nikmating donya. Mula pak Jana tansah milang-miling endi ana prawan sing rada ngumur, ngibarate srengenge mono kira-kira ya lingsir. Kena-kena dijak rembugan, kena dijak gremeng-gremeng yen wancine lungguh dhewekan, kena kanggo kanca jagongan. Nanging pak Jana ya ora gelem yen prawan mau wis umur wolung puluhan.
Ana maneh kesenengane pak Jana saliyane bawa Nguswaraga yaiku nyetel lagu Inggris lagune Paul Anka. Lagu iki kira-kira lagu taun pitung puluhan. Lagune pak Jana nalika isih nom-noman, sing biyen wis dilalekake saiki diapalake maneh. Cakepane
I don't like . . . to sleep alone,
Stay with me, . . . don't go.
Talk with me . . . for just a while,
So much of you to get to know.
Reaching out, . . . touching you,
Leaving all the worries far behind.
Loving you, . . . the way I do,
My mouth on yours and yours on mine.
Marry me, . . . Let me live with you,
Nothing's wrong and love is right.
Like the man said . . . in his song,
Help me make it through the night.
Loneliness . . . can get you down,
When you get to thinking no one cares.
Lean on me, . . . And I'll lean on you,
Together we will see it through.
Oh, I don't like Oh, I don't like to sleep alone,
Sad to think some folks do
No, I don't like No, I don't like to sleep alone,
No one does, . . . . . . Do you?
I don't like to sleep alone,
No one does, . . . . . Do you?

Saben teka ukara I don’t like to sleep alone’ iku anggone nembangake rada dibanterake, sateruse ora ngerti mung ha he ha he wae . Mbuh ping pira pak Jana anggone mbolan baleni lagu mau.
-------------- 0000 -----------------

Jumirah, randha teles. Kondhang randha sugih brewu, mblegedhu, mubra –mubru blabur madu. Montore pitu. Samubarang pepenginane klakon, pancene wong sugih. Pakulitane kuning nemu giring malah kaduk ketara ijo. Alus , mulus ora ana busike. Paribasan yen ana laler mencok ing kulite, kepleset saking alus lan lumere. Yen disawang saka kadohan ora kalah karo bocah-bocah saiki sing umur patlikur taun. Dhasar pinter macak, samubarang sing dienggo pantes, lamun mesem, biyuuuuuh –carane kethoprak--- agawe brantaning kang lagya mulat. Dedege endhek ora, dhuwur ya ora, ketara sedheng. Lamun dicandra saka mandrawa kaya widadari tumurun saka kahyangan. Mung wae kahyangane randha Jumirah : Kedhung Pring.
Aloking wong akeh, randha Jumirah iku bau laweyan, anggere nduwe bojo mesthi bojone mati. Pancene ketoke ya kaya mangkono . Jumirah wis rabi ping telu. Nanging nganti saiki durung duwe anak, mula kena diarani randha lanjar, sanajana wis rabi ping telu. Mula awake ya isih weweg singset padhet. Anehe angger bojone mati montore mesthi tambah.
Kanggone pak Jana kabar sing kaya mangkono ora digatekake. Iku tembung ngayawara sing ora kena dipercaya, ora klebu nalar. Jaman saiki sing petungan iku kudu nganggo logika, ora gugon tuhon kaya penganggepe wong akeh. Tembung kaya mangkono iku tembunge wong sing ora seneng karo Jumirah. Wong seneng ora kurang pengalem, wong gething ora kurang penacad. Kamangka ngalam donya anane loro, lanang karo wadon, sugih mlarat, seneng lan gething, awan lan bengi. Montor tambah lan ora saka anggone nyambut gawe. Yen anggone nyambut wekel, sregep ora kakehan polah mesthi dadine. Sanajana wong pinter yen anggone nyambut gawe keset, lumuh, ora temenan ya ora bakal kasil. Jumirah anggone nyambut gawe ya temenan, paribasan sirah dianggo sikil, sikil dianggo sirah mula ya wis pantes yen bandha iku pukji , nglumpuk dadi siji.Wayahe wong turu nglepus Jumirah isih melek ngenteni montor sing durung teka. Jam siji utawa jam loro bengi lagi mapan turu. Mula anggone kepengin ngrabi Jumirah wis mantep temenan. Ulat madhep ati karep. Tekade ngrabi Jumirah wis ora kena dipalangi maneh.
Sawijining dina ana wong tuwa teka menyang omahe pak Jana, banjur takon.
“Mas Jana, kula mireng panjenengan badhe angsal Jumirah, leres ta?”, pitakone wong mau.
“Leres mbah. Enten napa ta?”
“Nggih boten enten napa-napa. Kula namung dhapur ngelikake mawon.”
“Enten napa kok sajake gawat?”
“Jumirah niku gadhah pesugihan Nyai Blorong. Lha mengke nek njenengan sida dadi bojone Jumirah mesthi kangge lebon,”
“Anu mbah, sing penting kula empun ngrasakake Jumirah,” wangsulane pak Jana sakecandhake.

Tidak ada komentar:

Pengikut

Matur Nuwun ...